Persepolis
Keşke günümüz apolitik gençliğine yakın geçmişimizi bu kadar net, bu kadar konsantre, bir yandan gülümsetip bir yandan da tüm derdini anlatmayı beceren; içine savaşı, işkenceyi, bir dönemin tüm gençlik trendlerini, bir kız çocuğunun genç kızlığa ve kadınlığa adım atışını (ve elbette ki aşkı) böylesine başarıyla anlatabilecek biri ülkemizde de ortaya çıkıverse.
Çizgi film ve animasyonların rengarenk karakterleri ve sıra dışı hikayeleriyle bambaşka dünyaları anlatmalarına alışmış olsak da hemen sınır komşumuz İran’a ve İran’da çok yakın bir dönemde yaşananları anltan ‘farklı çizgide’ bir animasyon filmi Persepolis. Üstelik savaşı, işkenceleri, ülkenin tüm politik gerçeklerini büyümekte olan bir kız çocuğunun gözünden; çocukluktan kadınlığa geçiş sürecinde yaşananlarla harmanlayan bir film.
Filmin senaristi (aslında filme konu olan grafik romanın yazarı) ve ortak yönetmeni Marjane Satrapi’nin kendi yaşamından önemli bir kesiti anlattığı film, solcu kesimin İran’da yaşadığı baskıyı, politik değişimlerin yaşamlarına yansıyışını; bir noktadan sonra düzgün eğitim ve rahat bir yaşam için Fransa’ya yollanan bir genç kızı anlatırken Avrupa’da yaşayan bir İranlı kızın karşılaştığı önyargıları ve aile özlemini de başarıyla yansıtıyor.
Şu anda 35’lerine gelip yolu yarılamış bir kuşağın ülkemizde herşeye rağmen daha rahat ve alenen yaşayabildikleri gençliklerinin, İran’da nasıl yaşandığını, yaşanabildiğini görüyoruz. ABBA’nın orada da ABBA, Queen’in, Iron Maiden’ın el altından bulunup alınsa da orada da aynı şekilde popüler olabildiğinin. Gençlik heyecanlarının politik baskı dinlemediğini gözler önüne serdiği kadar baskıdan kurtulabilmek adına evlenmek zorunda kalan genç kızların sadece ülkemizde değil komşularımızda da var olduğunun bir göstergesi Persepolis.
2007 Cannes Film Festivali’nde jüri özel ödülüne layık görülen Persepolis, Küçük Marjane’nin büyükannesi’nin (uzaktan da olsa) mentorluğunda hayatı, dürüstlüğü, aşkı, kim olduğundan ve köklerinden utanmamayı öğrenmesinin hikayesi.
Kimler İzlemeli:
– Rengarenk Disney ve Pixar animasyonlarından sıkılanlar
– Komşumuz hakkında içerden birinden konsantre bilgiedinmek isteyenler
– Dozunda kullanılmış mizah öğelerinden hoşlanan, keyifli bir ‘çizgi film’ seyretmek isteyenler
Kimler İzlememeli:
– ‘İşte bizim sonumuz da böyle olacak’ diyenler (Yok artık)
– Animasyon’u Marvel Comics’le bağdaştıranlar
– Önyargıların hayatlarını yönetmesine izin vermiş sinemaseverler. (Gerçekten sinemaseverler mi?)
Yönetmen: Vincent Paronnaud, Marjane Satrapi
Ülke: Fransa, ABD
Süre: 96 dk.
(Özgür Poyrazoğlu, Sinema)