Ufuk Lüker
  • Ana Sayfa
  • Şiir
  • Öykü
  • Müzik
  • Sinema
  • Yazın
  • Görsel
  • Kişisel
  • Kitaplık
  • Ara
  • Menu Menu

Şunun için etiket arşivi: Fazıl Hüsnü Dağlarca

admin

Fazıl Hüsnü Dağlarca – Kötü

in Şiir

Ben seni tanıyorum, bir gece geldin
Çırılçıplak.
Sordun aşkın sonunu,
Boynuma sarılarak.

Parladı üstümüzde ışıklar,
Semadan gelen izin:
Arzetti tüylerimin lezzetini,
Karanlık neslimizin.

Hissettik seni hoşlandık,
Kabul etti hayvan düşünceyi,
Büyük sevin muzaffer oldu,
Sabaha kadar.

Tarihten önceki yüzler,
Şimaller üstünde acaip,
Bütün hislerden evvel,
Bütün hatıralar gaip.

Sabahlara kadar ağladım,
Hayvanlar ve insanlar halinde, muhabbete.
Hep aynı pişmanlık,
Kaybolan vakte.

admin

Fazıl Hüsnü Dağlarca – Eski Kapı

in Şiir

Kadınların istediği
Mavilik midir
Gece midir
Kocalar yaşlanır da anlayamaz

admin

Fazıl Hüsnü Dağlarca – Deli Kuşun Öttüğü

in Şiir

Hey göklere duman durmuş dağlar hey
Değirmenin üstü her gün yel olmaz
Dinle ağa, dinle paşa, dinle bey
Sen söylersin o susar mı bel olmaz

Kızılırmak akar suyun içerler
Aç karnına yurttan yurda göçerler
Tarifeylen Köprüsünü geçerler
Çamın başı yine kar mı bel olmaz

Olmaz artık olanlar böyle olsun
Yeni çağda mızrak çuvala girsin
Vergi dersin, ümük dersin, can dersin
Verdiler mi aldılar mı bel olmaz

admin

Fazıl Hüsnü Dağlarca – İlk Gece

in Şiir

Oturabilir miyim
Dedi genç
Yarısını gülümsedi kız
Yarısını oturdular

Kapalıdırlar ya birbirlerine
Sanki sürgülenmiş
Uyuyor gibi yarısı açık
Kapalıdırlar

Gölge kalabalığında gelinlik olduğu gün
Altın kelebeğinin artık uçamaması sığdırılmıştı göğsüne
Sessizlikle sürdürüyordu
Çiçekte kalan çığlığını o

Yarısını içebilirim dedi kız
Yarısını içtiler sonra
Tam öbür yarısına dek
Sustular

Genç niye evlenmediğini
Dalgalanıyordu durgun
Soyunuyordu gece yarısına
Kız neden evleneceğini

admin

Fazıl Hüsnü Dağlarca – Söyle Sevda İçinde Türkümüzü

in Şiir

söyle sevda içinde türkümüzü
aç bembeyaz bir yelken
neden herkes güzel olmaz
yaşamak bu kadar güzelken?

insan dallarla, bulutlarla bir,
aynı maviliklerden geçmiştir
insan nasıl ölebilir
yaşamak bu kadar güzelken?

admin

Fazıl Hüsnü Dağlarca – Sevgicek

in Şiir

severdim
severdim onu geceleri
aydınlık taşlar sanki uyurdu
sessizliğinde

daha ötelere giderdi yeşilden
ellerinde otlar
inanırdı yıldızların birliğine
mutluluğuna suyun yalazın

öteki kuşları yaşardı
dallar serçelerle doluyken
yiterdi kendi aklığında
uçsuz bucaksızdı düşü

severdim
düşünürdüm düşünürdüm ayrılığında onu görürken de
baktıkça azalırdı
öyle ince bir yüzü vardı ki

admin

Fazıl Hüsnü Dağlarca – Dal

in Şiir

dal sallanır ya
uçunca kuşlar
sallandı içimdeki mavi çizgi
konan bir sevgi var.

nasıl yağarsa yağsın
yağmurla kar
papatya dimdik
direnişinde sevgim var.

yüreğim karmakarışık
hem geniş hem dar
sen uzakken bile
seven yakınlığın var.

saklar çoğaltır seni
şu küçücük nar
bir tanesiydi sevmek
şimdi bin tanesi var.

admin

Fazıl Hüsnü Dağlarca – Nereye

in Şiir

Nereye sevdiğin benim, inandığım nereye,
Rüyaların yarasalar gibi uçuştuğu geceler içinden.
Dalgınlığımla hareketlerini seçemiyorum,
Varlığının altın kafiyesini arıyorken ben.

Hangi dünyaları dolaştıktı bilmiyorum,
O nasıl bir adaydı, nasıl bir deniz.
Gök, bir söğüt dalı gibi eğilmişti sulara doğru,
Ve eğilmiştik o dal gibi hayata doğru ikimiz.

Kim ellerini alnımda gezdirirken o ten, ses ile,
Bana kalbin musikisini verecek, haberi olmadan.
Geceyi avuçlarımda siyah bir gül gibi duyuyorum,
Ve sen misin bilmiyorum bu gülü bırakan .

Nereye, ey göz yaşlarımın sıcaklığı,
Ki başka birisi yok beni duyan.
Rüyalar nereye gidiyor, anlamıyorum ;
Ve sen nereye gidiyorsun, hatıralardan.

admin

Fazıl Hüsnü Dağlarca – Yarı Aydınlıklar Ki Sahipsiz

in Şiir

Yarı aydınlıklar ki sahipsiz
Ve mavi serçeler sabahtan erken.
Çocuğum şarkı söyle sokaklarda
Sesin güzelliğini kaybetmeden.

Kapılar açılır ardına kadar
Kuşlar uçar hatıralar içinden.
Çocuğum bol bol masal dinle
Henüz inanırken.

En uzak gemileri korsanların
Seyretmek yıldızların silinmesini.
Çocuğum sor neden akşam oluyor
Ayıplamaz kimse seni.

Bazı sahillerin serinliği
Ve unutulmayan ilk demet.
Çocuğum sana yalvarıyorum
Ellerin çirkinleşmeden dua et.

admin

Fazıl Hüsnü Dağlarca – Ötelerde Aramak

in Şiir

Kaçmış uykum yabancı ormanlardan,
Dağlar mağaralarla ovalardan kaçmış.

Yağız at bir başka kişi, bir uzak,
Çözülür çözülmez kaçmış.

Soğuk, düzgün, anlamlı, taş, oyunsuz,
Dev okuldan mini mini çocuklar kaçmış.

Suçlama bu ak gövdeyi şimdicik,
Usu bilinmeze kaçmış.

Geceleyin çırılçıplak düşmüşüm ben ardına,
Yüz ölüm var, biri kaçmış.

admin

Fazıl Hüsnü Dağlarca – Seni Sevmek

in Şiir

Kişi seni severse
Soyunur aya karşı
Sever
Ölüşüne dek

admin

Fazıl Hüsnü Dağlarca – İçeri

in Şiir

soyuna
soyuna
kimse yok
gibiydiler

admin

Fazıl Hüsnü Dağlarca – Mut

in Şiir

yalnız ağustos’ta görülür
yıldız yağmuru,
oysa ben bir sevgi yağmurundayım
seninle yılın bütün günlerinde.

admin

Fazıl Hüsnü Dağlarca – Sular Bizden Akıllıdır

in Şiir

Sular bizden akıllıdır, daha evvel görür akşamı,
İner havadan önce, karanlığa,
Büyük bir balık gibi ortadan silinir,
Kaçışırken hayvanlar dağa.

Sular bizden akıllıdır, memnun olur,
Sadece ağaçlardan.
Başka insanlardan değil,
Bizi yalniz bırakan.

Sular bizden akıllıdır, uyumaz,
Açar maviliğe, iri gözlerini.
Ve bekler bir ölüm sırrı içinde,
Kendi hayatının yerini.

admin

Fazıl Hüsnü Dağlarca – Kök

in Şiir

duyuyorlardı kanter içinde
ağacın sallandığını değil
kökün
sallandığını

admin

Fazıl Hüsnü Dağlarca – Kokudan Uyuyamamak

in Şiir

iki
çiçektiler
döktüler yapraklarını
aralarına

admin

Fazıl Hüsnü Dağlarca – Gün Ağarırken

in Şiir

Öyle seviştiler ki
Kadın erkekte kaldı
Erkek
Kadında

admin

Fazıl Hüsnü Dağlarca Üzerine

in Yazın

Dağlarca, Cumhuriyet döneminin, özellikle ikinci kuşak şairlerinin en özgünü, nicelik ve nitelik bakımından en verimlisidir. Gerek dili, sözcükleri, gerek temaları, şiir kalıpları ile kendinden önceki şairlere benzemediği gibi, çağdaşlarına da benzemez. Onun kadar hiçbir şairimiz, hiçbir sanatçımız, gerek yerlebir gerçeğe; gerek insan denen bilinmezin çekirdeği çocuk’tan başlayarak Tanrıya; Tanrı’yı da, insan aklının yüzyıllardan bu yana vardığı Evren kavramını da aşan, ancak engin bir sezgiyle (aklın durduğu yerde başlayan sezgiyle) alacakaranlık halinde sezebildiğimiz gerçeküstü gerçeğe böylesine şairce kanat açamamıştır.

Dağlarca, Fransızların Victor Hugo’ya yakıştırdıkları mage (büyücü, müneccim) sözüne, dünya ölçüsünde, belki en çok hak kazanan, antenleri gözle görülür dünyaya olduğu kadar, gözle görünmeyen, insan aklını aşan sezgiler dünyasına pencereler açan tükenmez, tükenecek sandığımız bir anda, yeni yeni sezgileriyle insanı şaşırtan, kaynağı kurumaz bir şairdir: Yüz-binlerce çağrı bana, yüzbinlerce / Şaşar kalır şuracıkta yüreğim (Deliböcek).Dağlarca, şiire daha 19’unda, askeri okul sıralarında başlar. İlk şiiri (Yavaşlayan Ömür), 1933’te İstanbul dergisinde çıkar. Bütün acemiliklerine karşın, yer yer şaşırtıcı bir olgunluk taşıyan bu şiirde bilinmeyen bir sevgiliye seslenir. Bir sevda sarkışıdır bu: Akşamın bastırmasıyla seslerin dindiği bir saatte içinin derinlerinde başlayan eski bir şarkı; kırk yıllık sanat hayatında ağır basan, ama her an tazelenen, ilk sevgiliden insanlara, dünyaya, evrene açılan, durmadan tazelenen bir sevda şarkısı.

Dağlarca’nın ilk şiir kitabı 1935’te yayınlanır: Havaya Çizilen Dünya. Ama şair, asıl kişiliğini bütün yönleriyle yansıtan eserinde, Çocuk ve Allah’ta, bulur. Dağlarca’nın özelliği insan kaderi, dünya ve evrendeki yeri üzerine, sevgiyle karışık çocuksu bir şaşkınlıkla eğilmesidir, diyebiliriz. Şair bu kitapta, iki uç arasında, Çocuk’la Tanrı, görünenle görünmeyen arasında şaşkınlıkla gidip gelir. İnsanlığın kaderi üzerine çocuk’tan, insanlığınkine Taş Devri’nden (1945) başlayarak Tanrı’ya, Evrene, oradan da Evren ötesine {?Çsu, 1955) kadar uzanır ilgisi. Bu düzeyde şairin son vardığı aşama ?Çsu’dur. Dağlarca’nın belki en karanlık, belki de en aydınlık eseri olan ?Çsu “insanın günümüzden (yani, şairin sezgisinden) eski çağlara doğru tek kesit içinde incelendiği” eserdir. ?Çsu, hiçbir bilimin, hiçbir dinin bugüne kadar kavrayamadığı; içine, Tanrısı, doğası, insanı, evreni, uzayı ile her şeyi alan, “süreden sürez’e” uzanan “bir devinimin”, bir “büyük aydınlığın” (gözleri kör eden, onun için de ne olduğunu bilemeyeceğimiz bir aydınlığın) ta kendisidir.

Dağlarca’nın şiirini, o engin, çağlayanlar gibi gürül gürül akan, aktıkça coşan, coştukça akan şiirini, Daha’daki (1943) “Dışımızla içimiz” adlı şu dörtlük özetlemektedir:

Görünenle
Olmak
Düşünmek
Görünmeyenle.

Görünenle olmak. Nedir görünen? Dünya gerçeği. Dağlarca için görünen, her şeyden önce insandır, önce, çocuk’ta başlayan, anada, kardeşte arkadaşta, sevgilide somutlaşan, önce kendi ulusunda, sonra dünya uluslarında, bir kelimeyle, insanlıkta oluşan insan. Dağlarca’nın, insan bilmecesinin çekirdeği çocuk’la başlayan “görünenle olmak” serüveni, Çakırın Destanı (1943) ile insanın dış dünya karşısındaki davranışına ve ruh yapısına, oradan da Anadolu köylüsünün kaderine (Toprak Ana, 1950; Aç Yazı, 1951), Türk ulusunun fetihlerle yüce, Kurtuluş Savaşı’yla kutsal yaşantısına kadar uzanır. Bu aşama destanlar aşamasıdır. Üç Şehitler Destanı (1945) ile başlayan, İstiklal Savaşı-Samsun’dan Ankara’ya (1951), İstiklal Savaşı-İnönüler (1951), Yeni Mehmetler (1964), Çanakkale Destanı (1965) ile sürüp giden bir sürü destanda şairin yüreği yurdu için çarpar. Dağlarca bununla da kalmaz, 27 Mayıs Devrimi’ni izleyen özgürlüksüz demokrasi döneminin bütün haksız eylemlerine mertçe cephe alır.

Bütün bu destanların yanı sıra, Çakırın Destanı ayrı bir önem taşır. Bu eserde şair, yüzyıllardır horlanmış, ezilmiş bir ulusun çocuğu olan Çakır’ın ağzından “bir cihan türküsü” özlemi içinde antenlerini gerip “uzak milletlerin gençlerini” yarını dinlemeye çağırır. Bununla da kalmaz, Sivaslı Karıncayı (1951) yollara salıp, ilk kez dünyaya açılarak, insanın ortak kaderi üstünde durur Asya’yla Avrupa’yı kıyaslayarak. Şair artık yalnız kendi ulusunun değil, bütün ulusların, özellikle ezilmiş, horlanmış, uyanmamış, uyanması engellenmiş ulusların sözcüsü olur, hatta daha da ileri giderek, Vietnam halkının bir sömürgen devlete karşı kahramanca sürdürdüğü (tıpkı bizim Kurtuluş Savaşımız gibi) kurtuluş çabasını benimseyerek Vietnam Savaşımız (1966) adı altında bir destan yazar, Kubilay Destanı (1968) doğrultusunda bir coşkuyla.

Dağlarca’nın ikinci özelliği görünmeyenle düşünmek’tir. Görünmeyen, önce, adına Tanrı dediğimiz kavram, sonra gökleri, yıldızlarıyla (bütün uzay deneylerine rağmen) çözülmez bir bilmece halinde karanlıklara gömülü bir evren, daha sonra da ölüm, o yokluk, o Allah’a doğru uzanan yolculuk’tur.

Dağlarca’dan Tanrı, Mevlana ve Yunus’taki gibi mistik bir varlık, insanın ulaşmaya, kendini onda eritmeye yöneldiği bir varlık değildir. Daha çok bir bilinmezler kavramıdır Tanrı. Evrenin dinginlik senfonisinde her şey Tanrı kadar “mevcut” ve hareketsiz, her şey onun kadar “namevcuttur” çünkü. Tanrı, olsa olsa, insanda yaşayan, insanla birlikte var olan bir bilinmez, belki de bir sonsuzluk özlemidir. Oysa insan, hele çocuk, her yerde var ve “mevcuttur”. Öylesine var ve “mevcuttur” ki, Dağlarca onu son eserinde (Arkaüstü, 1974) uzay boşluklarında, yatağında sırt üstü yatmış durumda, renkleri öttürme yarışları, sesleri boyama oyunları içinde, ışıktan giysilerle, uçan sevinçlerden sevinçlere koşturup, Exupery’nin Küçük Prens’inin dünya ötesi gezegenindeki serüvenine taş çıkartan bir düş ve fantezi zenginliğinde dolaştırıyor.

Dağlarca, sayısı otuz üçü bulan, her biri ötekinden güzel ve ilginç kitaplarıyla Türk edebiyatında, gerek kapsamı, ön seziş yeteneği, hayal gücü hiçbir şiir geleneğine bağlı olmayan eserleri, gerek şiir dilinin özgünlüğü, hepsinin üstünde sözcüklere yüklediği düşünce ve duygu zenginliğiyle erişilemez bir doruktur. Daha 1939’larda Orhan Burian: “Dağlarca’nın şiiri ya cinnete, ya da dehaya varmak üzeredir” demişti. Aradan geçen 36 yıl bu yargının dehadan yana ağır bastığını gösteriyor.

(Vedat Günyol, Çalakalem, İş Bankası Yayınları, 1999)

admin

Fazıl Hüsnü Dağlarca – Gecelerim

in Şiir
genç kızların rüyasına
giden gecelerim vardır.
minareler arkasından
gelen gecelerim vardır.

vardır ey insanın kalbinden
bir şey alan gecelerim.
vardır ormanlara bile
uyku veren gecelerim.

eşyalardan gelen sesi
seven gecelerim vardır.
ve öten bütün kuşlara
düşman gecelerim vardır.

vardır sarı yıldızları
beni bilmez gecelerim
vardır rüzgarı ruhumdan
hiç eksilmez gecelerim.

bir noktasından maziye,
akan gecelerim vardır.
karşımda milletler gibi
bakan gecelerim vardır.

Site içerisinde ara

@ufukluker'i takip et

RSS Son okuduklarım

  • Küskün Kahvenin Türküsü
  • Basit Bir Olay
  • Dördüncü Protokol
  • Kırmızı Han (La Comédie Humaine #82)
  • Şeytan
  • The Death of Ivan Ilyich

Site istatistikleri

  • 4
  • 358
  • 291
  • 7.742.643
  • 3.071.757

Etiketler

Vecihi Timuroğlu Sabahattin Kudret Aksal Bedri Rahmi Eyüboğlu Gülseli İnal Salah Birsel Necati Cumalı Nikola Vaptsarov Gülten Akın Conrad Aiken Cahit Sıtkı Tarancı Behçet Aysan Ataol Behramoğlu Asaf Halet Çelebi Erdal Öz Ömer Bedrettin Uşaklı Murathan Mungan Şükran Kurdakul Adnan Yücel Hasan Hüseyin Korkmazgil Suat Derviş Rıfat Ilgaz İbrahim Karaca Fethi Giray Mehmet Başaran Mehmed Kemal Yılmaz Odabaşı Birhan Keskin Altay Öktem Arkadaş Z. Özger Tevfik El Zeyyad Memet Fuat Metin Eloğlu Konstantinos Kavafis Adalet Ağaoğlu Behçet Necatigil Neşe Yaşın Müştak Erenus Haydar Ergülen Can Yücel Bertolt Brecht Yaşar Kemal Turgay Fişekçi Jesus Lopez Pacheco Ülkü Tamer Cemal Süreya Kerim Korcan Oruç Aruoba Barış Pirhasan Metin Demirtaş Turgut Uyar Edip Cansever Sabri Altınel Vedat Türkali İsmail Uyaroğlu Sun Yu-T'ang Sabahattin Ali Philippe Soupault Sezai Karakoç Peter Abrahams Lale Müldür Kenneth Rexroth Behçet Kemal Çağlar Liana Daskalova Füruğ Ferruhzad Seyhan Erözçelik A. Kadir Oktay Rifat Kemal Burkay Cahit Zarifoğlu Feyzi Halıcı Zafer Ekin Karabay Miguel Hernandez Hasan Biber İlhami Bekir Tez Ahmet Ada Vasko Popa A. Hicri İzgören Dido Sotiriou Ozan Telli Vladimir Mayakovsky Sandor Forbath Gabriel Celaya Konstantin Simanov Heinz Kahlau Metin Altıok Berin Taşan Cevat Şakir Kabaağaçlı Ahmet Oktay Ziya Osman Saba Adnan Özer Ahmet Necdet Asım Bezirci Louis Macneice Erdal Alova Afşar Timuçin Aziz Nesin Özkan Mert Bejan Matur Fang Vei Teh Orhan Murat Arıburnu Abdülkadir Bulut Cahit Külebi Hasan Basri Alp Özdemir İnce Pablo Neruda Ahmet Telli Türkan İldeniz Enver Gökçe Ingeborg Bachmann Federico Garcia Lorca Suat Vardal Ahmet Muhip Dranas Celal Sılay Sandor Petöfi Nazım Hikmet Suat Taşer Tove Ditlevsen Arif Damar Ahmet Erhan Jose Marti Melih Cevdet Anday Yılmaz Güney E. E. Cummings Resul Rıza Paul Eluard Vyaçeslav Ivanov Attila İlhan Akgün Akova Faruk Nafiz Çamlıbel Ümit Yaşar Oğuzcan Şükrü Erbaş Cengiz Bektaş İlhan Berk Kahraman Altun Talip Apaydın Blas De Otero Orhan Veli Kanık Sinan Kukul Eugene Guillevic Halim Şefik Güzelson Bekir Yıldız Mehmet Yaşin Yaşar Miraç Fazıl Hüsnü Dağlarca Yorgo Seferis Nihat Behram Nicolae Dragos Hilmi Yavuz Hasan İzzettin Dinamo Sait Faik Abasıyanık Sennur Sezer Ercüment Behzat Lav Enis Batur Süleyman Nesip Kemal Özer Louise Gareau Des Bois Abdülkadir Budak Refik Durbaş Fakir Baykurt Cevdet Kudret Günter Kunert Kutsiye Bozoklar İsmet Özel Yi Men Kostas Kleanthis Yannis Ritsos Ece Ayhan Nahit Ulvi Akgün Süleyman Çobanoğlu Oğuz Atay Orhan Kemal Oktay Taftalı Cahit Irgat Yaşar Nabi Nayır Goethe Kemalettin Kamu Özdemir Asaf Özge Dirik Ahmed Arif Bilgin Adalı
by Ufuk Lüker
  • 500px
  • LinkedIn
  • Youtube
Sayfanın başına dön